|
|
|
|
Articles: Literature | vaaDuka bhaashaki vyaakaraNaM uMTuMdaa? - SATYA RAMA PRASAD KALLURI
| |
5. aksharaalu puTTE sthaanaalu, aksharaala vibhajana :
kaMThaM (goMtu), taalu (douDalu), moordha (aMgili), daMta (paLLu), OshTha (pedavulu) - veeTinuMDi konni, veeTi kalayika nuMDi mari konni aksharaalu puTTutaayi.
5. 1 deenini dRushTilO uMchukuMTE, mottaM aksharaalanu sthoolaMgaa kriMdi paddhatilO vibhajiMchavachchunu :
a, aa, ka, kha, ga, gha, Nga, ha - kaMThyaalu
i, ee, cha(taa), Cha, ja(taa), jha, Nja, ya, Sa - taalavyaalu
Ru, Ruu, Ta, Tha, Da, Dha, Na, ra, Ra, sha - moordhanyaalu
cha(daM), ja(daM), ta, tha, da, dha, na, la, sa - daMtyaalu
u, oo, pa, pha, ba, bha, ma - OshThyaalu
e, E, ei - kaMTha-taalavyaalu (kalayika)
o, O, ou - kaMTha-OshThyaalu (kalayika)
va - daMta-OshThyaM (kalayika)
0 - naasikyaM (mukku sahaayaM teesikonEdi)
5. 2 achchula vibhajana :
5. 2. 1 hraswaalu (poTTivi) :
a, i, u, Ru, e, o
5. 2. 2 deerghaalu (poDavugaa unnavi) :
aa, ee, oo, Ruu, E, O
5. 2. 2 vakraalu (vaMkaragaa unnavi) :
e, E, o, O
5. 2. 3 vakratamaalu ( chaalaa vaMkaragaa unnavi) :
ei, ou
5. 3 hallula vibhajana :
5. 3. 1 parushaalu (gaTTigaa/karkaSaMgaa palukabaDEvi) :
ka, cha, Ta, ta, pa
5. 3. 2 saraLaalu (mettagaa/suluvugaa palukabaDEvi) :
ga, ja, Da, da, ba
5. 3. 3 sthiraalu :
parushaalu, saraLaalu kaani hallulannee sthiraalE ('kha' nuMDi 'ha' varaku) ani chinnayasooree pErkonnaaDu, nETikee idi chellubaDilOnE uMdi.
veeTilO manaM muMdugaa gamaniMchina 'mahaapraaNaalanu' 'kEvala sthiraalu'gaa kooDaa pErkoMTaaru.
5. 3. 4 anunaasikaalu (mukku sahaayaM teesikoni palukabaDEvi) :
Nga, Nja, Na, na, ma
(manaM niMDu sunnanu upayOgistunnaa,
sunna sthaanaMlO aprayatnaMgaanE palikE saMjNjalu ivi)
udaa : Saar`Ngga - SaaraMga, paNjchaaNggam` - paMchaaMgaM,
kaaNDa - kaaMDa, dan`ta - daMta, am`ba - aMba
(aayaa vargaannibaTTE 'sunna'ki taruvaata uMDE aksharaaniki muMdu ee uchchaaraNa kalugutuMdi.
'ka' vargaM - Nga
'cha' vargaM - Nja
'Ta' vargaM - Na
'ta' vargaM - na'
'pa' vargaM - ma)
marikonni viSEshaalu :
Nga, Nja, Na - veeTitO modalayyE maaTalu uMDavu - achchatelugu maaTaleinaa, saMskRutaMnuMDigaanee, marE bhaashanuMDigaanee techchukunna E maaTalakeinaa ee sootraM vartistuMdi.
ayitE, 'na' 'ma' latO modalayyE maaTalu chaalaanE unnaayi.
5. 3. 5 aMtasthaalu :
ya, ra, Ra, la, La, va
5. 3. 6 ooshmaalu :
Sa, sha, sa, ha
5. 3. 7 drutaM (karagi pOyEdi) :
n` - 'na'kaarapu pollu ( padyabhaashalO unnadi)
| Read 3 Comment(s) posted so far on this Article!
| |
|
|
|
 |
| Advertisements |
|
|
 |
 |
| Advertisements |
|