|
|
|
|
Articles: Literature | vaaDuka bhaashaku vyaakaraNaM - achchatelugu maaTala vibhaagaM
- SATYA RAMA PRASAD KALLURI
| |
5. 20. 20.11 'bahuvachana SlishTaMbulayi, yadwiruktaMbu layina 'Da'kaara 'la'kaarambula kalaghu 'la'kaaraMbu nityaMbuga nagu' ani aachChika parichChEdamuloni 14va sootraMlO chinnayasoorigaaru nirdESiMchaaDu.
('La' -- alaghu 'la'kaaramu.)
ee sootraM iMtakumuMdaTi reMDu sootraalavalana ErpaDina konni
roopaalaku tappanisarigaa jarigE maarpunu soochistunnadi.
aTTi roopaalu konni :
traaDu -- traaDulu (ee sootraanni anusariMchi – 'traaLLu')
gummaDi -- gummaDulu (ee sootraanni anusariMchi – 'gummaLLu')
mogilu -- mogilulu (ee sootraanni anusariMchi – 'mogiLLu')
villu -- villulu (ee sootraanni anusariMchi – 'viLLu')
siDi -- siDulu (ee sootraanni anusariMchi – 'siLLu')
mosali -- mosalulu (ee sootraanni anusariMchi – ‘mosaLLu’)
soochana : vaaDukalO ee sootraanni poDigiMchi, marikonni bahuvachanaroopaalanu raabaTTavachchunu (vaaTilO konniTiki arasunna uMDi unnaa sarE).
udaa : kODu -- kODulu (niluvani roopaM) -- kOLLu (maMchaM kOLLu)
kaalu -- kaalulu (niluvani roopaM) -- kaaLLu
reMDu -- reMDulu (niluvani roopaM) -- reLLu
kODi -- kODulu (niluvani roopaM) -- kOLLu
aaraDi -- aaraDulu (niluvani roopaM) -- aaraLLu
rOkali -- rOkalulu (niluvani roopaM) -- rOkaLLu
aakali -- aakalulu (niluvani roopaM) -- aakaLLu
mODu -- mODulu (niluvani roopaM) -- mOLLu
pOkaDa -- pOkaDalu (niluvani roopaM) -- pOkaLLu
tOlu -- tOlulu (niluvani roopaM) -- tOLLu
(ayitE, 'puli', 'cheli', 'mEDa', 'suDi', 'nuDi' vaMTi Sabdaalaku ee sootraanni vaaDaTaM sari kaadu. vaaTiki 'lu' tO unna roopamE sariyeinadi.)
5. 20. 20.12 'samaasapadaMbunaMdu saMyOgaMbu paraMbagunapu DellachO khaMDabiMduvunaku boorNaMbagu' ani aachChika parichChEdamuloni 15va sootraMlO chinnayasoorigaaru vraaSaaDu.
(ippuDu khaMDa biMduvu (arasunna) vaaDukalO lEkapOyinaa okappuDu arasunna uMDina konni Ekavachana Sabdaalaku ee sootraM vartistuMdi.)
ana@mTi -- anaMTlu, gO@mTu -- gOMTlu,
tE@mTi -- tEMTlu, E@mDu -- EMDlu, kaa@mDu -- kaaMDlu
'EMDlu,kaaMDlu'-- ityaadulaMdu 'Daa'ku 'Laa'dESaMbu koMdaru
vakkaaNiMchiri. tenu@mguna biMdupoorvaka sthiraMbu lEmiMjEsi yadi graahyaMbu gaadu' ani kooDaa aayana nokki cheppaaDugaani, nETi vaaDukalO ee kriMdi Sabdaala prayOgaM ekkuvagaa unnadi :
ELLu, kaaLLu, bOLLu, mOLLu, jOLLu, chOLLu, naaLLu, beeLLu,
keeLLu (veeTilO konniTi Ekavachana roopaalaku arasunna uMDi
uMDavachchunu).
5. 20. 20.13 aachChika parichChEdamuloni 16va sootraMlO chinnayasoorigaaru 'oupavibhaktikaMbula 'li'varNa’salaluvarNaMbulaku bahuvachanaMbu paraMbagunapuDu biMdupoorvaka 'Du'varNaMbu bahuLaMbugaa nagu' ani nirNayiMchaaDu. ee vargaaniki cheMdina maaTalu :
koDavali, rOkali, illu, kallu, pallu, mullu, villu
('bahuLaM'-- ani pErkonaTaMvalana ee roopaalu paluvidhaalugaa
uMDavachchunani grahiMchaali. idigaaka, bahuvachanaalaku adhika bahuvachanaalu unna 'koDavaMDlulu', 'koDavaLLulu' mo // prayOgaalanu aayana adE parichChEdamulOni 17va sootraMlO ('okaanokachO ….. nenayu') pErkonnaaDugaanee nETi vaaDukalO aa prayOgaalu lEvu.)
'koDavali':
koDavaMDulu, koDavaMDlu, koDavaLLulu, koDavaLu, koDavalulu
'rO@mkali' prabhRutula kiTlu roopaMbu leruMgunadi ani kooDaa aayana vraaSaaDu.
'illu' -- iMDulu, iMDlu, iMDlu, illulu
'kallu' -- kaMDulu, kaMDlu, kallulu (nEtraalu)
'pallu' -- paMDulu, paMDlu, pallulu (daMtaalu)
'mullu' -- muMDulu, muMDlu, mullulu
'villu' -- viMDulu, viMDlu, villulu
'madyaM' anE arthaM vachchE 'kallu', 'pallaM' anE arthaM vachchE 'pallu', 'Rellu' modaleina maaTalu oupavibhaktikaalu kaavu kaabaTTi, vaaTiki ee roopaalu ErpaDavu' -– ani kooDaa aayana vraaSaaDu.
soochana: nETi vaaDukalO pei maaTalaku bahuvachanaroopaalu kriMdividhaMgaa unnaayi :
'koDavaLLu', 'rOkaLLu', 'iLLu', 'kaLLu' (nEtraalu),
'paLLu' (daMtaalaku kooDaa), muLLu, viLLu.
vErE arthaalu vachchE 'kallu', 'pallu'laku, 'rellu'ku bahuvachanaM vaaDaru.
| Be first to comment on this Article!
| |
|
|
|
 |
| Advertisements |
|
|
|
|
| Advertisements |
|
