m&ATlADE bhAShagA Spoken Language telugu krI.pU. reMDuvEla n&ATiki kaladu.
kon&n&i ULla pErlu : chollaMgi, m&un&n&aMgi, rElaMgi, pOraMki, addaMki m&odalein&avi.
kon&n&i koMDalapErlu : n&allagoMDa, velikoMDa, eRRa goMDa, m&odalein&avi.
kon&n&i pan&im&uTlapErlu : n&Agala, kADi, m&EDi kaDava, m&uMta, m&UkuDu m&odalein&avi.
kon&n&i n&adula pErlu : n&allabeNNa (kRuShNa), tellabeNNa (gOdAvari), cheyyER&u, m&usER&u, AlER&u, yElER&u, kuMdER&u, guNNER&u, n&AgulER&u, m&odalayin&avi. baMDi '%Ra%' vachchE padAlan&n&I prAchIn&a kAlaMnATi padAlE.
kon&n&i giMjalu : giMja, guMja, ALlu, chOLlu, rAgulu, koRRa lu m&odalein&avi.
kon&n&i paSuvulu : goDlu, Avu, eddu, goRRe , m&Eka, m&odalein&avi.
chuTTarikAlu : n&An&n&a, talli, biDDa, kUturu, koDuku, pOri, pOrigADu. iMkA - eMDa, vAn&a, vAgu, vaMka, kOn&a, kAn&a, pulu (gaDDi), cheR&uku. iTlAMTi m&ATalan&n&i n&Utan&a SilAyugAn&iki cheMdin&a teliMga prajalu vADin&a padAlu. vAri avasarAlu kUDA takkuvE. IpadAllO m&an&aM m&ukhyaMgA gam&an&iMchadagin&a padAlu kon&n&i appaTikE teliMga bhAShalO itara bhAShalan&uMDi vachchichErin&aTlu telustOMdi. n&Agali, kADi, m&EDi an&E m&ukhyam&ein&a vyavasAya pan&im&uTlu asalu teliMga padAlan&i cheppajAlam&u. n&Agali an&E padaM '%lAMgala%' an&E saMskRuta padAn&iki pUrvakAlaM n&ATi '%n&AMgala%' an&E prAkRuta padAn&iki tadbhavaMgA telugulO n&Agali ayiMdi. baruvun&u bujAn&a oka kaRRa ku tagiliMchi m&OsEdAn&n&i pUrvaM prAkRutaMlO '%khAri%' an&EvAru. adE telugulO '%kADi%'gA m&Arpu cheMden&u. m&EDi an&Edi goDDunu kaTTEsE koyyaguMja an&i saMskRutaMlO aMTAru. adE telugulO n&Agalin&i yiTu aTu tappipOkuMDA kAvalasin&aTlu tippukun&E sAdhan&aMgA telugulO '%m&EDi%' an&i aMTAm&u. vyavasAyAn&iki m&ukhyam&ayin&a Ipan&im&uTlu bouddhulu rAka pUrvam&E telugulO vADabaDin&aTlu tOstuMdi. vITiki paryAyapadAlugA achcha telugu padAlu EvO m&an&aku teliyadu. bouddhulu krI.pU. 4 - 3 SatAbdAllO kadA telugudESaMlOki vistAraMgA vachchiMdi. iTlAgE bouddhula rAkaku pUrvam&E kon&n&i prAkRuta padAlu telugulO chErAyan&i bhAviMchAli. ayin&appaTiki kon&n&i achcha telugu padAlugA kon&n&i jaMTa padAlu giMja- guMja, m&olakettu prANaMgaladi giMja, kEvalaM jaDam&eiMdi guMja. '%vaMka%' n&IrupAreDi pedda pallaputrOva, '%laMka%' aMTE laMkalO ErpaDin&a dibba. koMDa-kOn&a (koMDala n&aDum&a pallapu saMdu) iTlA daggari saMbaMdhAlu kala kon&n&i jaMTapadAlu itara bhAShallO kUDA kan&ipiMchun&u.
|